آنتی اکسیدان(Antioxidant) چیست؟ +رابطه گلوتاتیون با آنتی اکسیدان

آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که توسط بدن تولید می شوند و نقش مهمی در سلامتی ما دارند. آنها همچنین در غذاها و مکمل ها یافت می شوند. آنتی اکسیدان ها می توانند با اعمال اکسیژن به رادیکال‌های آزاد، باعث شوند تا فرایند اکسیداسیون کاهش یابد و از آسیب به سلول‌ها جلوگیری شود. رادیکال‌های آزاد، در واقع اتم‌ ها یا مولکول‌ هایی با الکترون اضافی هستند، که می‌توانند با سلول‌ها و بافت‌های بدن ترکیب شوند و باعث آسیب و ضرر به آنها شوند.

مفهوم آنتی‌ اکسیدان و عملکرد آن در بدن

آنتی اکسیدان ها موادی هستند که از سلول های شما در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کنند. این مولکول ها در بیماری های قلبی، سرطان و سایر بیماری ها نقش دارند. رادیکال های آزاد مولکول های بسیار واکنش پذیر و ناپایداری هستند که وقتی بدن شما غذا را تجزیه می کند یا زمانی که در معرض دود سیگار، آلودگی هوا، تشعشع و نور خورشید قرار می گیرید تولید می شوند. این مولکول ها این پتانسیل را دارند که به سلول‌ ها و عمدتاً DNA و پروتئین‌ها آسیب وارد کنند. به طور کلی، بسیاری از آنتی اکسیدان ها به عنوان پیشگیری کننده در برابر مواد سرطان زا استفاده می شوند.

آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین های C و E و گلوتاتیون و کاروتنوئیدها به محافظت از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند.

رادیکال‌های آزاد در انواع، اندازه‌ ها و ترکیب های متفاوتی وجود دارند. رادیکال ازاد می تواند غشای سلول را تغییر دهد و باعث مشکلات زیادی برای سلول شود. اگر رادیکال های آزاد در بدن انباشته شوند، می توانند باعث “استرس اکسیداتیو” شوند. این کار می تواند به سلول های بدن آسیب برساند و بر سلامت ما تأثیر بگذارد.

برخی از کاربردهای مهم آنتی اکسیدان ها عبارتند از:

1. از سلول‌ها محافظت میکنند: آنتی‌اکسیدان‌ ها از سلول‌ها در برابر آسیب‌ های اکسیداتیو مانند رادیکال‌ های آزاد و خوردگی محافظت می‌کنند. این عملکرد می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌ های مزمن مرتبط با استرس اکسیداتیو کمک کند.

2.  سیستم ایمنی را تقویت میکند: آنتی‌اکسیدان‌ ها می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به مبارزه با عفونت‌ ها و بیماری‌ ها کمک کنند.

3. بیماری‌ های قلبی را کاهش میدهند: مصرف منظم آنتی‌ اکسیدان‌ها می‌تواند به بهبود سلامت قلبی و عروقی کمک کرده و ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد.

4. از پیری زودرس جلوگیری میکنند: آنتی‌ اکسیدان‌ ها در کاهش علائم پیری زودرس پوست و بافت‌ های بدن کمک می کنند.

5. سلول‌ های عصبی را محافظت میکنند: برخی از آنتی‌ اکسیدان‌ ها می‌توانند در جلوگیری از آسیب به سلول‌های عصبی و تقویت عملکرد مغزی کمک کنند.

6. از بینایی محافظت میکنند: آنتی‌ اکسیدان‌ها می‌توانند در پیشگیری از بیماری‌ های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا مفید باشند.

البته همانطور که می دانیم اعتدال داشتن در هر چیزی حتی موادی که برای بدن مفید و ضروری هستند، لازم می باشد. بنابراین همیشه باید متناسب با نیاز بدن مصرف شوند. لازم به ذکر است بهترین منابع آنتی‌ اکسیدان‌ها در میان میوه‌ها، سبزیجات و مواد غذایی سالم قرار دارند.

انواع آنتی‌اکسیدان‌ها و منابع غذایی غنی از آن‌ها

آنتی اکسیدان ها می توانند آنزیمی و غیر آنزیمی باشند. منابع غیر آنزیمی آنتی اکسیدان ها شامل ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم، روی، بتاکاروتن، کاروتن، تورین، هیپوتورین و گلوتاتیون است. آنتی اکسیدان های آنزیمی شامل کاتالاز، گلوتاردوکسین و گلوتاتیون ردوکتاز هستند.

برخی از مواد مغذی با فعالیت آنتی اکسیدانی و غذاهایی که در آنها یافت می شود به شرح زیر است:

• • ویتامین C: کلم بروکلی، طالبی، گل کلم، گریپ فروت، سبزیجات برگ دار (شلغم، چغندر، کلم) کیوی، لیمو، پرتقال، پاپایا، توت فرنگی، گوجه فرنگی، نخود فرنگی. فلفل (همه رنگ)

• • ویتامین E: بادام، آووکادو، شاتوت، سبزیجات برگدار (چغندر، شلغم)، بادام زمینی، فلفل قرمز، اسفناج (آب پز) و تخمه آفتابگردان

• • کاروتنوئیدها از جمله بتاکاروتن و لیکوپن: زردآلو، چغندر، کلم بروکلی، طالبی، هویج، فلفل دلمه ای، انبه، شلغم و کلم، پرتقال، هلو، گریپ فروت، کدو تنبل، اسفناج، گوجه فرنگی و هندوانه

• • سلنیوم: ماهی، صدف، گوشت گاو، مرغ، جو، برنج قهوه ای

• • زینک(روی): گوشت گاو، مرغ، صدف، میگو، کنجد، نخود، عدس، بادام هندی، غلات غنی شده

نقش آنتی‌ اکسیدان‌ ها در مقابله با استرس اکسیداتیو و آسیب سلولی

استرس اکسیداتیو نقش اساسی در پاتوژنز(بیماری زایی) بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بیماری های عصبی و سرطان دارد. سبک زندگی مدرن با غذا های فرآوری شده، قرار گرفتن در معرض طیف وسیعی از مواد شیمیایی و ورزش ناکافی نقش مهمی در القای استرس اکسیداتیو دارد. با این حال، استفاده از مواد غذایی، سبزیجات و مکمل های دارویی با خواص آنتی اکسیدانی به دلیل توانایی آنها در درمان یا پیشگیری از آسیب، می تواند مفید واقع شود.

استرس اکسیداتیو باعث چه آسیب هایی میشود؟

در چشم ها: باعث آب مروارید و دژنراسیون ماکولا(تخریب لکه زرد) می شود.

در قلب: باعث افزایش فشار خون و نارسایی قلبی می شود.

در مغز: باعث آلزایمر و بیماری پارکینسون می شود.

درمفاصل: باعث آرتریت(التهاب مفاصل) می شود.

در ریه: باعث آسم و برونشیت مزمن می شود.

درکلیه ها: ممکن است باعث نارسایی کلیه شود.

آنتی‌اکسیدان‌ها و تأثیرات مثبت بر سلامت پوست

بسیاری از محصولات مراقبت از پوست حاوی آنتی اکسیدان هایی مانند رتینوئیدها، ویتامین C، ویتامین E و گلوتاتیون هستند. این مواد به محافظت از سطح پوست در برابر آسیب های اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد و عوامل محیطی مانند UV و آلودگی کمک می کنند. آنتی اکسیدان ها نه تنها به محافظت از سلول های پوست در برابر آسیب و پیری کمک می کنند بلکه بافت و ظاهر پوست را بهبود می بخشند. شما می‌توانید این مواد را از طریق رژیم غذایی خود دریافت  کنید یا از محصولات مراقبت پوستی استفاده کنید.

برخی از فواید آنتی اکسیدان ها در پوست عبارت اند از:

عملکرد ضد پیری
استرس اکسیداتیو باعث تجزیه کلاژن می شود که منجر به افتادگی پوست و ایجاد خطوط و چین و چروک های ظریف می شود. آنتی اکسیدان ها با کمک به کاهش و گاهی اوقات مقابله با استرس اکسیداتیو با علائم پیری مبارزه می کنند.

رفع آکنه
آکنه یک بیماری پوستی است و تحقیقات ثابت کرده است که آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در جلوگیری از آن دارند.

محافظت در برابر آفتاب سوختگی
نور UV باعث ایجاد رادیکال های آزاد در پوست می شود که می تواند منجر به پیری پوست و سرطان شود. خبر خوب این است که تحقیقات نشان داده است، گلوتاتیون و سایر آنتی اکسیدان ها از پوست در برابر آسیب ناشی از اشعه ماوراء بنفش محافظت می کنند. ثابت شده است که ویتامین C به تثبیت و بازسازی ویتامین E کمک می کند، به این معنی که ترکیب این دو ویتامین به ویژه در مبارزه با آسیب اشعه ماوراء بنفش موثر است.

کمک به داشتن پوستی روشن تر
گلوتاتیون می تواند هایپر پیگمانتاسیون و لکه های تیره را روشن کند و به سفید شدن پوست شما کمک کند.

اگر به دنبال چهره‌ای شاداب‌ تر و شفاف تر می‌گردید، استفاده از گلوتاتیون قطعا ایده‌آل است!